Wat juridisch gezien een onrechtmatige daad is, staat in artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek (BW). In deze bepaling staat dat degene die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, verplicht is de schade te vergoeden die de ander daardoor lijdt. Voor het slagen van een actie uit onrechtmatige daad moet aan vijf eisen zijn voldaan: onrechtmatigheid, toerekenbaarheid, schade, causaliteit en relativiteit.
Een inbreuk op een recht is een voorbeeld van een onrechtmatige daad. Denk aan een inbreuk op iemands auteursrecht of merkenrecht of een inbreuk op iemands eigendomsrecht. Maar ook: een inbreuk op de lichamelijke integriteit of op de privacy. De andere wettelijke termen zijn: doen of nalaten in strijd met een wettelijke plicht en doen of nalaten in strijd met hetgeen volgens ongeschreven recht in het maatschappelijk verkeer betaamt.
De onrechtmatige daad moet de schuld van de dader zijn of in zijn risicosfeer liggen. Anders kan de daad niet aan hem worden toegerekend.
Er is geen wettelijke definitie van schade. Wel staat vast dat er sprake moet zijn van een vorm van schade, wil iemand op een onrechtmatige daad kunnen worden aangesproken. Die schade kan bestaan uit ‘vermogensschade’, zoals geleden verlies of gederfde winst, en uit ‘ander nadeel’. Bij dat laatste kunt u denken aan immateriële schade.
Er moet verband bestaan tussen de oorzaak en het gevolg, tussen de onrechtmatige daad en de door de ander geleden schade. Dat kan behoorlijke discussies opleveren en de benadeelde in een lastige positie brengen, omdat die in principe aannemelijk moet maken dat er een dergelijk causaal verband bestaat.
De vijfde eis is ook zo’n typisch juridisch begrip. Relativiteit houdt in dat de door de dader overtreden norm moet zijn geschreven ter bescherming van het geschonden belang.
Al met al is de onrechtmatige daad een behoorlijk genuanceerd begrip. Vindt u dat iemand onrechtmatig tegenover u heeft gehandeld? Neem dan contact met ons op om met ons door te spreken of dat ook juridisch gezien een onrechtmatige daad is en wat wij in overleg met u kunnen doen om zo mogelijk uw schade vergoed te krijgen.
Wordt u juist aangesproken op een onrechtmatige daad, dan is het aan te raden met een van onze advocaten te bezien of er bijvoorbeeld een rechtvaardigingsgrond is waarop u een beroep kunt doen. Denk dan aan overmacht, noodweer, het uitvoeren van een wettelijk voorschrift of luisteren naar een bevoegd gegeven ambtelijk bevel of aan zaakwaarneming.